18 grudnia 2002 roku Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady Spółdzielczej uchwaliło Zasady etyki spółdzielczej.

Uchwała nr 11/2002 Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej
z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie zasad etyki spółdzielczej

Współczesne warunki społeczno-gospodarcze wymagają określenia i kształtowania postaw kulturowych i moralnych uczestników poszczególnych grup zawodowych i niektórych zbiorowości życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego nie tylko przez normy prawne, lecz także przez zasady etyczne kształtujące postawy moralne tych zbiorowości i ich uczestników zgodnie ze społecznym poczuciem moralności.

Zasady takie są często artykułowane uchwałami władz odpowiednich stowarzyszeń i innych organizacji społecznych, lecz równie często w doktrynie i piśmiennictwie poświęconym różnym dziedzinom życia społecznego.

Spółdzielczość polska, poddawana w poprzednich latach różnym presjom i wpływom, a i dzisiaj nie wolna od zjawisk sprzecznych z ideami i zasadami spółdzielczymi, potrzebuje sformułowania zasad, które mogą pomóc w kształtowaniu postaw etycznych, zarówno członków spółdzielni, jak i całej polskiej zbiorowości spółdzielczej.

Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady Spółdzielczej uznając potrzebę określenia wspólnych dla całego polskiego ruchu spółdzielczego zasad dotyczących pożądanych postaw etycznych spółdzielców i ich organizacji

postanawia

1. Uchwalić „Zasady etyki spółdzielczej” stanowiące załącznik do niniejszej uchwały.
2. Zwrócić się do wszystkich organizacji spółdzielczych z apelem o:
   1. Upowszechnienie zasad etyki spółdzielczej, określonych w części II załącznika do uchwały, wśród członków i pracowników spółdzielni oraz w lokalnych środowiskach,
   2. praktyczne stosowanie zasad etycznych, kształtujących postawy moralne i opinię społeczną o spółdzielczości.

przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej

(-) Alfred Domagalski

 

Zasady etyki spółdzielczej

I. Wstęp

Ruch spółdzielczy ma ponad półtorawiekową tradycję w służbie społeczeństwa. Powstał on z potrzeb społeczeństwa i nadal winien mu służyć przez tworzenie spółdzielni jako samorządnych zrzeszeń, wyposażonych w środki prawne do uczestniczenia w życiu gospodarczym i zaspokajaniu wspólnych aspiracji oraz potrzeb ekonomicznych, społecznych i kulturalnych swoich członków.

Z założenia swego spółdzielczość jest ruchem apolitycznym, obca mu jest dyskryminacja z powodów płci, rasowych, narodowościowych, społecznych, religijnych lub jakichkolwiek innych. Spółdzielnie działają na zasadach demokratycznych, a wszyscy członkowie mają równe prawa i obowiązki.

Podstawowe wartości ruchu spółdzielczego, które polska spółdzielczość w pełni akceptuje, określa deklaracja uchwalona przez XXXI Kongres Międzynarodowego Związku Spółdzielczego w 1995 r. w Manchesterze, znana jako zasady spółdzielcze.

Z wartości tych i zasad oraz polskich tradycji spółdzielczych wynikają przesłanki, które powinny kształtować postawę etyczną polskich spółdzielców. Nie zawsze uzyskują one charakter norm prawnych, ale zawsze powinny czerpać swą moc z poparcia społeczności spółdzielczej, tak aby mogły służyć dobru samych spółdzielców i wpływać na pozytywne kształtowanie się obrazu spółdzielczości w oczach całego społeczeństwa polskiego.

II. Podstawowe zasady

Spółdzielczość kieruje się następującymi zasadami:

1. Dobrowolności, powszechności i dostępności członkostwa w spółdzielniach bez żadnych ograniczeń, które będąc wynikiem swobodnego wyboru członków i otwartości spółdzielni, prowadzą do identyfikowania się we wspólnocie celów i zadań.
2. Demokracji wewnątrzspółdzielczej, obejmującej w szczególności:
3. poszanowanie dobra ogółu członków,
4. wierność przyjętym zasadom bez zagrażania innym,
5. równość praw i obowiązków,
6. czynne i bierne prawo wyborcze do wybieralnych organów spółdzielni i uczestniczenie w pracach organu, do którego członek został wybrany,
7. wykonywanie prawa kontroli i krytyki oraz poddawanie się kontroli i krytyce,
8. życzliwość, lojalność i rzetelność wobec innych członków spółdzielni.
9. Solidarności spółdzielczej, która powinna być realizowana w szczególności przez:
   • rozwijanie współpracy między organizacjami spółdzielczymi,
   • dzielenie się z innymi organizacjami spółdzielczymi wiedzą i doświadczeniem,
   • poszanowanie praw innych organizacji spółdzielczych,
   • dbałość o wspólne dobro spółdzielni, którym jest zarówno wartość materialna, jak i jej - dobre imię oraz autorytet społeczny.
10. Podnoszenia kwalifikacji członków spółdzielni.
11. Poszanowania kontrahentów spółdzielni poprzez rzetelność, uczciwość, fachowość i kulturę postępowania we wzajemnych stosunkach.
12. Współpracy organizacji spółdzielczych ze społecznością lokalną.